NIK: Nieprawidłowości przy budowie szkoły w Kazimierzu Dolnym. Wynajem modułów o milion zł droższy niż ewentualny ich zakup! Podejrzenie popełnienia przestępstwa przez Burmistrza i właściciela firmy wybranej w przetargu.

Budowa szkoły w Kazimierzu Dolnym nie została odpowiednio przygotowana i była realizowana niezgodnie z projektem budowlanym i pozwoleniem na budowę. Głównym problemem była kwestia zabezpieczenia pobliskiej skarpy: zmiana koncepcji tego zabezpieczenia nie tylko znacząco podrażała całą inwestycję, ale wydłużyła czas prac i uniemożliwiała oddanie szkoły do użytkowania. Nierzetelnie oszacowano także koszt modułów zastępujących uczniom budynek – w efekcie za wynajem „kontenerowej szkoły” zapłacono niemal milion złotych więcej niż kosztowałby jej zakup.

W dniu 31 maja 2011 r. doszło do wybuchu gazu w budynku Gminnego Zespołu Szkół w Kazimierzu Dolnym, w wyniku którego całkowitemu zniszczeniu uległo skrzydło wschodnie, a pozostała część została w znacznym stopniu uszkodzona. Zgodnie z ekspertyzami budowlanymi i decyzjami PINB, obiekt zakwalifikowany został do rozbiórki.

Koszt budowy nowej siedziby Gminnego Zespołu Szkół oszacowano na 25,4 mln zł. Planowano wybudować szkołę podstawową, gimnazjum, salę gimnastyczną i krytą pływalnię. Szkoła podstawowa oraz gimnazjum miały funkcjonować jako obiekty niezależne, a wspólnymi elementami miały być: blok żywieniowy, biblioteka, blok sportowy z salą gimnastyczną i dwiema salami pomocniczymi oraz krytą pływalnią. Na podstawie prognoz demograficznych zakładano, że w szkole podstawowej uczyć się będzie 288 uczniów, w gimnazjum – 144 (tj. łącznie 432 uczniów).

Ustalenia kontroli – budowa szkoły

Budowa szkoły w Kazimierzu Dolnym nie została należycie przygotowana i była realizowana niezgodnie z zatwierdzonym projektem budowlanym i pozwoleniem na budowę, udzielonym w 2013 r. przez Starostę Puławskiego.

Nie dokonano rzetelnej weryfikacji dokumentacji projektowej, w tym przede wszystkim nie zweryfikowano danych technicznych dotyczących zabezpieczenia skarpy, ujętych w projekcie budowlanym przez firmę wybraną w postępowaniu konkursowym na opracowanie koncepcji architektonicznej szkoły. W projekcie budowlanym zaprojektowano zabezpieczenie skarpy do wysokości 9,2 m, a według wyrysów map przedstawionych projektantom wysokość skarpy była o ok. sześć metrów wyższa (wynosiła ponad 15 metrów).

W latach 2014-2016 gmina nie wyegzekwowała od wykonawcy inwestycji realizacji zabezpieczenia skarpy zgodnie z projektem budowlanym, chociaż oddanie budynku do użytkowania uzależnione zostało właśnie od wykonania zabezpieczenia. Stanowiło ono bowiem podstawowy element zapewnienia bezpieczeństwa budynku i przebywających w nim uczniów i nauczycieli.

Szacunkowy koszt wynagrodzenia za wykonanie tego zabezpieczenia był czynnikiem decydującym o wyborze wykonawcy na budowę szkoły w Kazimierzu Dolnym, a mimo to Gmina akceptowała działania wykonawcy inwestycji zmierzające do zmiany ustalonej formy zabezpieczenia skarpy.

W efekcie konieczne było opracowanie projektu zamiennego zabezpieczenia skarpy i zwiększenie kosztów inwestycji – wg szacunków o ponad 3,5 mln zł. Miało to też bezpośredni wpływ na przesunięcie terminu zakończenia inwestycji (wg stanu na dzień zakończenia kontroli, o co najmniej siedem miesięcy, do 31 lipca 2017 r.). To z kolei spowodowało konieczność ponoszenia (zgodnie z umową obowiązującą na dzień zakończenia kontroli) wydatków w wysokości 55 tys. zł  miesięcznie na dalsze utrzymywanie szkoły kontenerowej, wynajmowanej od 2012 r. w celu prowadzenia zajęć szkolnych.

NIK zwróciła ponadto uwagę, że zgoda Gminy na przeniesienie autorskich praw majątkowych do dokumentacji projektowej dopiero z dniem oddania obiektu do użytkowania nie pozwoliła Gminie (czyli inwestorowi) na samodzielne decydowanie o realizowanej inwestycji wprowadzenie na bieżąco koniecznych zmian, np. w zakresie formy zabezpieczenia skarpy. Przeciwnie – w efekcie przyjętych postanowień zmiana zabezpieczenia skarpy została uznana przez projektanta za istotną zmianę projektu budowlanego, co wiązało się z koniecznością opracowania nowego projektu zabezpieczenia i przygotowaniem projektu zamiennego (koszty tych opracowań w kwocie 111,4 tys. zł poniosła Gmina) oraz z koniecznością uzyskania nowego pozwolenia budowlanego.

W wyniku nierzetelnie przeprowadzonego postępowania przetargowego Gmina nie zapewniła nadzoru inwestorskiego robót budowlano-konstrukcyjnych przez inspektora posiadającego uprawnienia, wymagane przy realizacji inwestycji o wysoce skomplikowanych rozwiązaniach technicznych. Wybrany w tym postępowaniu wykonawca usługi nie spełniał warunków określonych w SIWZ. Inspektor pełnił obowiązki do 28.02.2017 r. Wartość robót odebranych przez tego inspektora wyniosła 12,8 mln zł netto (15,8 mln zł brutto).

W okresie od 1 do 14 marca 2017 r., tj. po rezygnacji ww. inspektora, nie zabezpieczono nadzoru inwestorskiego nad realizowaną inwestycją m.in. w branży budowlano-konstrukcyjnej.

Gmina nie ustanowiła też inspektora nadzoru geologicznego prac związanych z zabezpieczeniem skarpy i fundamentami, pomimo wysokiego stopnia skomplikowania robót budowlanych i warunków gruntowych. Realizację tego obowiązku inwestora przekazano wykonawcy inwestycji, co było niezgodne z przepisami Prawa budowlanego.

Niegospodarnie wydatkowano środki finansowe w kwocie 54,8 tys. zł wskutek zlecenia osobom z zewnątrz zadań przypisanych do realizacji pracownikowi Gminy. Dotyczyło to zawarcia umowy z koordynatorem zadania inwestycyjnego, któremu zlecono zadania w zakresie koordynacji, kontroli realizacji, przeprowadzania odbiorów i rozliczenia inwestycji oraz zlecenia firmie zewnętrznej przygotowania postępowania o udzielenia zamówienia publicznego na najem szkoły kontenerowej, udziału w tym postępowaniu i koordynacji realizacji obiektu szkolnego do czasu przekazania go w najem. Zadania te należały do obowiązków Kierownika Referatu Inwestycji i Funduszy Europejskich Urzędu Miasta w Kazimierzu Dolnym.

Ustalenia kontroli – najem kontenerów

Po katastrofie budowlanej, w celu zapewnienia odpowiednich warunków do nauki uczniom, Gmina zdecydowała o prowadzeniu zajęć szkolnych w modułach kontenerowych.

Nie dokonano jednak rzetelnych analiz opłacalności wynajmu kontenerów na potrzeby Gminnego Zespołu Szkół w Kazimierzu Dolnym w stosunku do kosztów innych form pozyskania pomieszczeń zastępczych. W efekcie – w ocenie NIK – na wynajem „kontenerowej szkoły” wydano ponad milion złotych więcej niż wyniósłby koszt zakupu tych kontenerów. NIK uznała to za niegospodarne rozporządzanie środkami publicznymi.

Przed decyzją dot. wynajmu kontenerów nie uwzględniono posiadanych przez Gminę informacji pozwalających porównać koszty zakupu zestawu kontenerowego na obiekt szkoły (wg jednej z ofert ok. 1705 tys. zł netto) i kosztów ich wynajmu na 36 miesięcy (wg jednej z ofert  ok. 3106 tys. zł netto). Nie wzięto też pod uwagę innych form pozyskania kontenerów (np. leasingu operacyjnego z opcją wykupu po zakończeniu okresu umowy).

Przy obliczaniu ceny ofert nierzetelnie oszacowano też okres najmu kontenerów (28 miesięcy, do 30.06.2014 r., z możliwością przedłużenia do 4 lat od dnia podpisania umowy) mający wpływ na określenie przez potencjalnych wykonawców zamówienia kosztów najmu. Okres najmu kontenerów przekroczył cztery lata – rzeczywisty czas wynajmu wyniósł 61,5 miesiąca. NIK zwraca także uwagę, że przedłużenia najmu do 31.12.2016 r. – aneksem z 17.09.2015 r. – dokonano niezgodnie z Prawem zamówień publicznych.

Wnioski i uwagi NIK

W trakcie kontroli Delegatura NIK w Lublinie zwróciła uwagę Burmistrzowi na uzasadnione ryzyko, że termin zakończenia inwestycji przesunięty na 31.07.2017 r., nie zostanie dotrzymany. Wskazywał na to stan zaawansowania robót, w szczególności związanych z zabezpieczeniem skarpy. Pomimo uprawomocnienia się w lutym 2017 r. decyzji zatwierdzającej zamienny projekt budowlany, do końca kwietnia 2017 r. nie podjęto działań w tym zakresie.

NIK zauważyła też, że Gmina nie posiada zabezpieczenia środków finansowych w budżecie na pokrycie kosztów wykonania zabezpieczenia wg zamiennego projektu budowlanego, a opóźnienie w terminie oddania szkoły będzie generowało dodatkowe koszty związane z koniecznością najmu kontenerów na potrzeby szkoły.

NIK wnioskowała o:

  1. Wyegzekwowanie od wykonawcy inwestycji „Budowa szkoły w Kazimierzu Dolnym” realizacji zadania zgodnie z obowiązującym projektem budowlanym.
  2. Zabezpieczenie nadzoru inwestorskiego w przypadku przedłużenia terminu realizacji inwestycji „Budowa szkoły w Kazimierzu Dolnym”.
  3. Rzetelne weryfikowanie ofert złożonych w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych.
  4. Gospodarne wydatkowanie środków publicznych.
  5. Podjęcie działań w celu ograniczenia kosztów najmu kontenerów na potrzeby Gminnego Zespołu Szkół w Kazimierzu Dolnym.
  6. Zintensyfikowanie działań w celu zakończenia realizacji inwestycji „Budowa szkoły w Kazimierzu Dolnym”.
  7. Podjęcie działań w celu zweryfikowania prawidłowości odbioru robót dokonanych przez inspektora nadzoru, nieposiadającego wymaganych uprawnień.

W odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne Burmistrz Miasta poinformował o zrealizowaniu sześciu wniosków (1-6) oraz o rozważeniu sposobu realizacji wniosku nr 7.

Poinformował też o negocjacjach z firmą wynajmującą moduły kontenerowe, w wyniku których koszt najmu zmniejszono do 24,6 tys. zł brutto miesięcznie (z 55,4 tys. zł, tj. o ponad 55 proc.).

Po kontroli Delegatura NIK w Lublinie skierowała zawiadomienia o:

  • naruszeniu dyscypliny finansów publicznych przy prowadzeniu postępowania o udzielanie zamówienia na pełnienie usługi nadzoru właścicielskiego,
  • podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez właściciela firmy wybranej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na pełnienie nadzoru inwestorskiego i przez inspektora nadzoru inwestorskiego,
  • podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez Burmistrza i odpowiedzialnych pracowników Urzędu Miasta poprzez narażenie na szkodę w związku z nierzetelnym przeanalizowaniem opłacalności najmu szkoły kontenerowej.

Kontrola przeprowadzona została w okresie od 15 lutego do 9 maja 2017 r. w Urzędzie Miasta Kazimierz Dolny.

ŹRÓDŁO:  NIK.GOV.PL

Podziel się artykułem na: Share on FacebookTweet about this on TwitterShare on Google+Email this to someone

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Top